چند پست واژه
۱ - خفنگ ( xafang ) : شیشه خور چهار چوبه ی در .
« بری خفنگی روک پیگتمه » بر ( bar ) : در . روک ( ruk ) : کوچک .
شیشه خور چهار چوبه ی در را کوچک گرفته ام .
۲ - بر آسون ( bar āsun ) : آستانه ی در .
« هه برآسونی کو منده دیله ندرمه »
در همان آستانه ی در ماند و داخل نیامد .
۳ - کال اشکا ( kāl ?eškā ) : نا پخته و نارس برداشت کردن .
اشکوئه ( ešku?e ) : شکافتن .
« مالت ندوره چایی دم با ای کال اشکا کردره »
مهلت ندادی چای دم بکشد آن را دم نکشیده کشیدی .
۴ - وزه ( vaza ) : پریدن خروس روی مرغ .
« سوکله کرگون وزه کره »
خروس بر روی مرغها سوار میشود .
سوکله ( sukla ) : خروس . کرگ ( karg ) : مرغ . گرگون ( kargun ) :
مرغها .
۵ - تله چایی ( təllačāey ) : چای دیشلمه / قند پهلو .
« به چمه ور ای گله تله چایی به »
بیا نزدم یک عدد چای دیشلمه / قند پهلو بخور .
۶ - ور دلکه ( vardalake ) : در افتادن ، گلاویز شدن .
« چمه همسوئه هنی منه ور دلکه »
همسایه ام باز هم با من در افتاد .
@vajenameh_taleshi
۷ - خاش آلیس ( xāšālis ) : متملق / چاپلوس .
« بازار دره هنی اه خاش آلیسه مردکی ویندمه »
در بازار باز هم آن مرد چاپلوس را دیدم .
آلیشته ( ālište ) : لیسیدن . آلیس ( ālis ) : بلیس .
۸ - آچرده ( āčarde ) : روی علف را قطع کردن .
« همسوئه گا سیره کیله دلکه سیره لیوش آچرده »
گاو همسایه به داخل باغ سیر افتاد و برگهایش را قطع کرد .
۹ - خنگر ( xəngər ) : ترشحات چشم .
« هنته چه چمی خنگر آرییا که آدمی اوئه گری »
طوری درچشمانش ترشح جمع شده بود که آدم اق میگرفت .
اوئه ( uae ) : اق
۱۰ - چفته رزک ( čafta razak ) : چفت فلزی در
« چمه که بری چفته رزک پسیسته »
چفت فلزی در خانه ی ما پاره شده است .
۱۱ - چرش ( čərəš ) : راه افتادن مایعات .
« دشاوه گوله ترکه چرش کره »
کوزه ی دوشاب ترکیده نشت میکند .
۱۲ - ده رنگییه چایی ( də rangiya čāey ) : چای دو رنگ .
« عروسییون کو زمائون ده رنگییه چایی دن »
زما ( zəmā ) : داماد .
در جشنهای عروسی به دامادها چای دو رنگ میدهند .
۱۳ - شوه چره ( šava čara ) : چرای شبانه .
« شوی را رمه ای ده ستی برم شوه چره »
شبها رمه را دوساعتی به چرای شبانه می برم .
۱۴ - آچکه ( āčaka ) : پریدن و شکستن ودل زده شدن .
« آو چمه نه آچکه »
آب به سقف دهانم پرید / آب در حلقم شکست .
نه ( na ) : سقف دهان .
« گیلاس ده من آچکه »
از خوردن گیلاس دل زده شدم .
۱۵ - وشکنا ( vəškənā ) : با چنگ و منقار خاک را زیرو رو کردن .
« کرگن وشکنا دری نه »
مرغها در حال زیر و رو کردن خاک هستند .
وشکنده ( vəškənde ) : زیر و رو کردن .
#گردآورنده_محمدرضا_فدایی_مولوم
و_ن
#عضو_شوید:
@vajenameh_taleshi 👈
کلشکن و چه وچن
(kələškən u če vačen)
مرغ و جوجه هاش
#مریم_محسنی
@vajenameh_taleshi
#زبان_تالشی_گویش_ماسال
۱-تَپَر(tapar):اطمینان،اعتبار
۲-تَتَرکو(tətərko):پشت سر
هم زدن،کوبیدن
۳- تَپلمَه(taplama):لبالب،
لبریز
۴-مَنتَر(mantar):مات و
مبهوت ،شگفت زده
۵-مشتُلُق(moštolog):
مژده
#گردآورنده_فرنگیس_قلیزاده
و_ن
#عضو_شوید:
@vajenameh_taleshi 👈
❤️با معصومانه ترین وناب ترین فرهنگ ایران
#تالش ها
آشنا شوید:
@vajenameh_taleshi
#زبان_تالشی_گویش_ماسال
اصطلاحات تالشی:
1- دیل آتشی سر پری (dil ātaši sar peri): دل روی آتش است منظور : دل واپس بودن
2- دیل موچه به (dil muča be): دل مشت شدن منظور: دلتنگ بودن
3- دیل تاره چینه (dil tāra čine): دل در حال چیدن سبزیهای وحشی و صحرایی است منظور فکر و خیال کردن، دل به هزار راه رفتن
4- دیلی دیله دبه (dili dila dabe): توی دل کسی بودن منظور: حرف دل کسی را حدس زدن
5- دیل برمه (dil bəramə): دل گریه می کند منظور اینست که تو دلش دارد گریه می کند.
#گردآورنده_مریم _محسنی
و_ن
#عضو_شوید:
@vajenameh_taleshi 👈
#زبان_تالشی_گویش_شرق_ماسال
پاره ای ازلغات و اصطلاحات متداول زبان تالشی
۱ - ده سر و دمک ( Də saru də mək ) : دو رو ، نا راست .
۲ - ور وره شه ( Var vare še) : به پهلو رفتن ، کجکجکی رفتن .
« ریجالون کو بی اطیاتینه ور وره را شه »
در محل ریزش و رانش کوه باید با احتیاط و به پهلو راه رفت .
۳ - دول آدوئه ( Daval ādue ) : بی سر و صدا ترک کردن .
« ای وینده اوضا پسه دول آدوشه »
او دید اوضاع مناسب نیست بی سرو صدا محل را ترک کرد .
۴ - جوئه جوئه ( Jua jua) : حیف و میل .
« گاز نداره دا گوشت بره هی خونه گوشتی جوئه جوئه کره »
دندان ندارد تا گوشت بخورد به همین بهانه گوشت را حیف و میل میکند .
۵ - چو جخا ( Čujəxā ) : چوب دواندن ، چوب فروکردن .
جخوئه ( Jəxue ) : بطور افقی فروبردن . جخا ( Jəxā ) : بطور افقی فرو
ببر . پخا ( Pexā ) : به سمت بالا فرو کن . ویخا ( Vixā ) : به سمت پایین فرو کن
۶ - دس به سر ( Das basar ) : از سر دواندن .
« من دس به سرش کرده »
مرا از سر دواند .
۷ - دس به کار ( Dasbakār ) : مشغول شدن .
« دا من ویندشه دس به کار به »
تا مرا دید مشغول شد .
۸ - پا به پیش ( Pābapiš ) : پا پیش گذاشتن .
« اه همیشه پا به پیشه »
او همیشه جلودار است .
۹ - پا به پس ( Pābapas ) : عقب نشستن .
۱۰ - سر به هوا ( Sarbahavā ) : پرت شدن .
« آدم بی سر به هوا مبو »
آدم نباید پرت باشد .
@vajenameh_taleshi
۱۱ - خشکه مجه ( Xəška məje ) : خود را در گیر نکردن .
« اه کارون کو خشکه مجه کره »
او ملاحظه کار است .
۱۲ - دس به جیف ( Dasbajif ) : ولخرج ، لارژ .
۱۳ - پا به ما ( Pā ba mā ) : نزدیک به زایش .
۱۴ - چچول باز ( Čačulbāz) : حقه باز .
۱۵ - نوم ویلک ( Num vilak ) : منحوس .
۱۶ - عوض دگز ( Avaz dagaz ) : تازه کهنه .
۱۷ - ام سر اه سر ( Əmsar aəsar ) : فیصله .
۱۸ - ام پا اه پا ( Əmpā apā) : بی تصمیمی .
۱۹ - دس دس ( Das das ) : مکث .
۲۰ - جیگر جینه ( Jiger jina ) : قناعت .
۲۱ - پر پره کوئه ( Par para kua) : نوعی نفرین پر کوبیدن و مردن .
« ظالیم پر پره کوئه بو بو »
ظالم با پر کوبیدن بمیرد .
۲۲ - سر به سلامت ( Sar ba salāmat) : تسلیت گویی .
« شه یمونا سر به سلامت »
برای عرض تسلیت رفته بودیم .
۲۳ - هزاره دوشی ( Hazāra duši ) : هزار راس بدوشی اصطلاحی در امور دامداری
است که اگر دوشنده ی گاو یا گوسفند و بز و گاومیش را ببینند میگویند و دوشنده در
جواب میگوید : « هزاره صییب » ( Hazāra seieb) : یعنی خودت صاحب هزار راس
باشی .
#گردآورنده_محمدرضا_فدایی_مولوم
و_ن
#عضو_شوید:
@vajenameh_taleshi 👈
❤️پیرَه دَدَه اون قدری بوزونَم
#چَمَه_همرا_ببه:
@vajenameh_taleshi 👈
پریشونه حواسی منکو داره
دیلی کو خونه تاسی منکو داره
ننه ای داد و بیداد دادو بیداد
قدیمه کنه پا سی منکو داره....
زرتشت_فتحی
#کانال_واجه_واج
@vajenameh_taleshi
#زبان_تالشی_گویش_هشبر_میانکوهی
1- اشتَنِشه - ( eştaneşe) - برای خودش
اشتُ بشِ - (eştan bşe) - برایه خودش رفت
2- اشتُ -(eşto) - برای خودت
اشتُ اومَش -(eştan omaş)- برایه خودت اومدی
3-بَوُ - (bao) - برای او
بَوُم بستَ - (baom bsta) - برای او خریدم
4-اَیِ- (aye)- انها
اَیِ بشین - (aye bşin) - انها رفتند
5- چَخونَی - (çacxonay) - برایه همان
چَخونَی اومَبِ -(çaxonay omabe) - برایه همان امده بود.
#گردآورنده_حمید_پورفتحی_مینکو
و_ن
#عضو_شوید:
@vajenameh_taleshi 👈
اگر زبان #تالشی را دوست دارید
😍مهمان ما باشید❤️
#کانال_واجه_واج:
@vajenameh_taleshi 👈
#زبان_تالشی_گویش_شرق_ماسال
۱ - دونگ (Davang) : گر گرفته ، سنگین .
« چمه کله دونگه » سرم سنگین است .
۲ - دس تنخا ( Das tanxā ) : بی کس و تنها .
« خردنن شه ینه دس تنخایمه »
بچه ها رفته اند تنها شده ام .
۳ - هف کو اه دیم ( Haf ku ?adim ) : دور باد . به فاصله ی هفت کوه آنطرف تر که
اشاره به هرگز مباد یا دور باد مد نظر هست .
« هف کو اه دیم سرطان داره »
دور باد سرطان دارد .
۴ - شراشور ( šarāšur ) : نا آرام ، شرارت خواه ، شرور .
« شرا شوره آدمون کو دوری بکه »
از افراد شرور دوری کن .
@vajenameh_taleshi
۵ - لیسند ( lisand) : محل لیسیدن نمک .
« اورو بی رمه لیسند ببرم »
امروز باید رمه را به محل لیسیدن نمک ببریم .
۶ - وشته ( vašte ) : پریدن . آوشته ( āvašte) : جدا شدن . پوشته ( pəvašte ) : به بالا پریدن . جیوشته ( jivašte ) : رها شدن . دوشته ( davašte ) : فرار کردن . ویوشته ( vivašte ) به پایین پریدن .
۷ - چمه اسکل ( čəma ?skəl ) : خار چشم .
۸ - سوجه ( suja) : بادی که با سوز و سرما همراه باشد .
« زوموستون سوجه داره »
زمستان باد همراه با سوز و سرما دارد .
۹ - چک و پر ژنده ( čəku par žande ) دست و پا زدن ، بال و پر کوبیدن .
« هته لکا چک و پر کوی »
همانجا افتاده بود بال و پر میکوبید .
۱۰ - خاچیک ( xāčik ) میوه ای که از پوست جدا شده باشد .
« ای پونصه خاچیکه ووزم پچینده »
پانصد عدد گردوی از پوست در آمده برچیدم .
۱۱- چلتاس ( čəl tās ) : تاس یا جام چهل کلید . جامی که بر رویش و چهل کلید آهنین متصل به خود ادعیه نوشته باشند و به هنگام بر آوردن حاجات در آن آب ریزند و اوراد و ادعیه بخوانند و بر سر خویش ریزند .
@vajenameh_taleshi
۱۲ - چل منبر ( čəl manbar ) : زیارت چهل منبر در شب عاشورا که درآن حاجتمندان
چهل شمع نذر چهل منبر میکنند و در محله های پر جمعیت تا پاسی از شب موفق به
روشن کردن شمع در چهل منبر مساجد و تکایای مختلف می شوند .
« نذر کرده مه چل منبر شم دچیکاونم »
نذر کرده ام در چهل منبر شمع روشن کنم .
۱۳ - چلینگر ( čəlingar ) : آهنگر .
« چلینگری نه واتمه ای گله داز مرا رچ آکره »
به آهنگر گفتم یک عدد داس برایم درست کند .
۱۴- چم ( čam ) : راست ، هموار .
« ای نا چمه رائیه »
راه ناهمواری است .
۱۵ - درگز( dargaz ) : داسی با دسته ی بلند .
« باغی واشون درگز ژندمه »
علفهای باغ را با داس دسته ی بلند درو کردم .
۱۶ - چو و چوخال ( čuw čuxāl ) : آت و آشغال
« چو و چوخالی فر آده »
آت و آشغال را دور بریز .
۱۷ - پسانه ( pasāna ) : پس انداز .
« اشته پسانه دس مژن »
به پس اندازت دست نزن .
۱۸ -سفته ( səftə ) : صفه ، ایوان .
« چمه سفته کونی کو من منت مروت درییا »
در پایین ایوان خانه ام خواهش و تمنا میکرد .
۱۹ - چیلیک ژنده ( čilik žande ) : هق هق کردن بر اثر گریه ی زیاد .
« هده بره ما چیلیک ژنی »
آنقدر گریسته بود که به هق هق افتاده بود .
@vajenameh_taleshi
۲۰ - خاره آتش ( xāra ātaš ) : آتش ملایم .
« پله / پلا پاتیلی کونی خاره آتش بکه دا دپه ئی »
زیر دیگ برنج را آتش ملایم بگذار تا پخته شود .
۲۱ - خاشه جان ( xāša jān ) : لاغر ، استخوانی .
« خاشه جانه آدمن سبکینه »
افراد لاغر سبک وزن اند .
۲۲ - خاشه کویی ( xāša kuiy ) : کدوی پوست استخوانی .
« ای گله خاشه کویی خری مه »
یک کدوی استخوانی خریدم .
۲۳ - خاله خاله ( xāla xāla ) : تکه تکه .
« دار بلکه خاله خاله آبه »
درخت افتاد تکه تمه شد .
۲۴ -هله روز ( hala ruz ) : روز عادی ، روز غیر بازار .
« هله روزون بازار نشوم »
روزهای عادی بازار نمی روم .
۲۵ - که زما ( ka zəmā ) : داماد سر خانه .
« که زما ژن دده چمه اسکله »
خانه سر داماد خار چشم پدر زن است .
#گردآورنده_محمدرضا_فدایی_مولوم
تَرَه ووز(taravoož):
گردوی تازه
#ماسال_فرنگسی_قلیزاده
#عضو_شوید:
@vajenameh_taleshi 👈
#زبان_تالشی_گویش_ماسال
۱-لوکابر(lokābèr):پوسیدگی
وسط انگشت پا
۲-فوبرَم(fobram):ناله
توام با گریه وزاری
۳-مُقوب(mougob):تمام
کردن، قطع کردن
۴-کرفه مونده(kərfamonda):
گوساله تازه بددنیا آمده
۵_بنوره(bənora):پایه،
بنا ،اساس
#گردآورنده_فرنگیس_قلیزاده
و_ن
#عضو_شوید:
@vajenameh_taleshi 👈
❤️❤️❤️
کانال واجه واج
❤️❤️❤️
برای اونایی که زبان #تالشی رو دوست دارن
👇👇👇👇👇👇
@vajenameh_taleshi
#زبان_تالشی_گویش_ماسال
1- اویین=خنده کوئه (uyin=xanda kua): بسیار شوخ، کسی که با حرفهای خنده دار دوستان را روده بر می کند.
2- ای گله د گله کرده (i gəla dəgəla karde): بحث کردن
3- شوکمت داشته (šukmat dāšte): بد یمن بودن،نحس بودن
4- کرفی آبه (kərafy ābe): عصبانی شدن،از کوره بدر رفتن
5- جی لرز هرده (jilarz harde): تکان همراه با لرز
#گردآورنده_مریم _محسنی
و_ن
#عضو_شوید:
@vajenameh_taleshi 👈
❤️یک قدم برای زبان #تالشی بردار!
عضو شو:
👇👇👇👇👇👇
@vajenameh_taleshi
#زبان_تالشی_گویش_شرق_ماسال
۱ - آوز (âvaz) : جدا شو . پوز ( pevaz ) : بپر بالا . جیوز ( jivaz ) : رهاشو .
دوز ( davaz ) : فرار کن . ویوز ( vivaz ) : بپر پایین
۲ - چیکی / چیگی ( čiki/ čigi) : چه کسی .
چیگی پا ؟ = چیکی پا ؟ : پای چه کسی ؟
چیگی سر ؟ = چیکی سر ؟ : سر چه کسی ؟
چیگی که ؟ = چیکی که : خانه ی چه کسی ؟
۳ - درم ( drem ) : شیر بها .
۴ - گشه تمشا ( geša tamšā ) : تماشای عروس .
۵ - تنوی ( Tanavi ) : مهتابی .
هشی درآ / هشته را ( Haši dara / Hašta rā ) : آفتابگیر .
غولام گردش (Gulām gadəš ) : محل دیده بانی .
توضیح : در مناطق روستایی ، منازلی که دارای تالار و بالاخانه اند ، هر سه واژه ی
شماره ۵ مربوط به راهرویی است که از تالار به درب شرقی بالاخانه وصل میشود .
۶ - تلار ( Talār ) : تالار . بالا خونه ( Bālā xuna ) : بالا خانه .
۷- داخیل آدم ( Dāxil ādam ) : داخل آدم اصطلاحی است که شخص آنقدر پست باشد
که نتوان آن را آدم نامید .
« کی اسه ای داخیل آدم زونو »
چه کسی حالا او را آدم میداند .
۸ -داره ونجه ( Dāra vanja ) : شیره درخت ، صمغ .
۹ -دار دکو ( Dār daku ) : دارکوب .
« داردکو داری خله خله کرده »
دارکوب درخت را سوراخ سوراخ کرد .
@vajenameh_taleshi
۱۰ - دازه دم ( Dāza dam ) : قسمت تیزی داس .
ترییه داز ( Tərya dāz ) : داس تیز . کیله داز ( Kila dāz ) : داس کند و غیر برا .
۱۱- دازه کول ( Dāza kul ) : قسمت پشت تیزی داس .
۱۲ - دازه تک ( Dāza tək ) : نوک داس .
۱۳ - دازه دومه ( Dāza duma ) : دسته ی داس .
۱۴ - داز دبر ( Dāz dabər ) : چیزی که با داس بریده شده باشد .
۱۵ - داره واش ( Dāra vāš ) : علف درختی .
۱۶ - دار دبر ( Dār dabər ) : برنده ی درخت .
۱۷ داره چله ( Dāra čəla ) : چکه ی آبی که از درخت به زمین برسد .
۱۸ - داره سایه ( Dāra sāya ) : سایه ی درخت .
۱۹ - داره خاله ( Dāra xāla ) : شاخه ی متوسط درخت .
داره گل ( Dāra gal ) : شاخه ی بزرگ درخت .
داره شاقه ( Dāra šāqa ) : شاخه ی کوچک درخت .
۲۰ - داره ریشه ( Dāra riša ) : ریشه ی درخت .
داره پوست ( Dāra pust ) : پوست درخت .
داره کونه ( Dāra kuna ) : حد فاصل ریشه و تنه ی درخت .
#گردآورنده_محمدرضا_فدایی_مولوم
❤️یادِ اون روزای پُر از ساده گی بخیر❤️
🌺عکسهای خاطره انگیزتون را با ما به اشتراک بزارید📹🎥📽
#عضو_شوید:
@vajenameh_taleshi 👈
#زبان_تالشی_گویش_هشبر_میانکوهی
1- بَکَردیم - (bakardim) - می کنم
2- نمَکَرد - (nmakard) - نمی کنم
3- بکَم - (bkam) - بکنم
4-نکَم - (nkam) - نگنم
5- بَموَ - (bamo) - برای من
#گردآورنده_حمید_پورفتحی_مینکو
و_ن
#عضو_شوید:
@vajenameh_taleshi 👈
تَرَه تِرَف(tarateraf):
ترب تازه
#ماسال_فرنگیس_قلیزاده
#عضو_شوید:
@vajenameh_taleshi 👈
